Sulejman aga, Manol i Karaibrahim czyli czas wyboru

 W 1668 roku do dworu Sulejmana agi, z listem od wezyra, przybywa bezwzględny Karaibrahim na czele oddziału janczarów. Sulejman aga musi wybierać między lojalnością wobec Padyszacha i lojalnością wobec sąsiadów. Wizyta janczarów powoduje panikę. Bułgarzy obawiają się o los kobiet i małych chłopców, których odbierano rodzinom raz na 5 lat, a czasem częściej, w ramach "krwawego podatku" (chłopcy otrzymywali islamskie wykształcenie, byli wcielani do elitarnych oddziałów wojsk sułtana). "Eniczarem", ofiarą "krwawego podatku", okazuje się Karaibrahim. Czy pochodzenie będzie miało wpływ na jego decyzje?

 Te   Kilka  słów powyżej dotyczy fabuły książki osadzonej w bułgarskich Rodopach, w czasach kiedy podbite przez Turków Bałkany stanowiły część Imperium Osmańskiego. Niewola trwała 500 lat (do końca XIX wieku, gdzieniegdzie do 1912 roku). W tym okresie, szczególnie okrutnie w Rodopach, zmuszano miejscową ludność do przejścia na islam. Kolejne pokolenia Turków i Bułgarów mieszkających tu obok siebie musiały dokonywać niejednokrotnie trudnych wyborów.

 Autor książki Anton Donchev (czyt. Donczev) jest współczesnym pisarzem znanym także poza granicami Bułgarii. Swoją powieść oparł na historiach zasłyszanych od mieszkańców Rodopów i notatkach popa Metodego Draginova, o którym historycy wiedzą niewiele. O dziele Donchev'a krążą różne opowieści. Jedna z nich sugeruje nawet, że autorką powieści jest bułgarska pisarka Fani Popova Mutafova, której książki przestano wydawać po 1944 roku, z powodu sympatii autorki do bułgarskiej rodziny królewskiej.
 Faktem jest, że książka doskonale pokazuje realia czasów, o których opowiada. Wydano ją w 1964 roku i została przetłumaczona na 33 języki (polski tytuł "Czas wyboru"). Na jej podstawie w 1988 roku nakręcono film pod tym samym tytułem (tytuł angielski: "Time of Violence"; film był prezentowany na festiwalu w Cannes). Ujęcia kręcono w Rodopach, większość statystów to ludzie mieszkający w tamtejszym regionie.
 Jeśli interesują Państwa Bałkany, bardzo polecam i książkę (być może jest dostępna w bibliotekach), i film.

"Time of Violence";

Reżyseria - Ludmil Staykov
W rolach głównych wystąpili:

Yosif Sarchadjiev (czyt. Josif Syrczadżiev) jako Karaibrahim,

Vasil Mihaylov (czyt. Mihajłov) jako Sulejman aga,

Ivan Krastev jako Manol.
Bułgarski tytuł książki: Vreme razdelno (czyt. razdełno), w dosłownym tłumaczeniu "czas podziału".

Poniżej kadry z filmu.