A masz! a masz!...

- Tata - mówi. - Ale komu?

- Ach! przyjacielowi domu...

___

 

 Nie otwieraj ust, ani nie czyń nic, póki nie zważysz swoich słów i tego, co idzie za każdym uczynkiem twoim. Dzięki temu wszelkie nieszczęście będzie od ciebie oddalone, wstyd wygnany, żal nie nawiedzi cię, a zgryzota nie zmarszczy twojej twarzy. Tylko człowiek nierozważny nie kładzie wędzidła w swe usta, gada niepotrzebnie, i z powodu swoich wypowiedzi wpada w sieć własnej, nieodpowiedzialnej paplaniny.

 Czytałam kiedyś książeczkę wydaną w 1770 roku; były w niej zebrane myśli indyjskiego bramina i właśnie z niej są słowa, które przełożyłam na język współczesny, i które zacytowałam powyżej.

 Zamieszczony obraz to jedna z serii pocztówek z 1904 roku. Pokażę ich kilka, chociaż zastanawiałam się, czy powinny się tu znaleźć, bo budzą bardzo mieszane odczucia. No ale... pozostają faktem i ciekawostką z początku minionego wieku. Jest pewien związek między nimi i zacytowanymi słowami bramina. 

 Każda pocztówka została obdarzona króciutkim tekstem; trochę w nich satyry, więcej złośliwości i żenującego braku taktu... w wielu przypadkach niewybredna treść jest dedykacją dla jednej osoby. 

 - A masz! a masz! - zdają się krzyczeć niektóre wersy. 

Kto twą małpią twarz zobaczy,

Pewnie sobie to tłumaczy,

Że największy gniew swój włożył

Pan Bóg w ciebie, gdy cię stworzył.

Rzecz to wszystkim znana,

Że chcesz udawać pana.

W świetle zobaczysz,

Co właściwie znaczysz.

___

 

Gdy mąż głupi żonie wierzy, ona robi co należy...

___

 

Czytać myśli to rzecz trudna, 

Lecz u ciebie nie zbyt żmudna.

Spojrzenie w światło obraz daje,

Jaka myśl o tobie powstaje.

___

 

Rzecz to przecie wszystkim znana,

Że się trzeba strzec bociana...

Muzyki ucz się kołtunie

Przy świńskiej swej fortunie,

Zyskasz wiele z tego faktu,

Bo nabędziesz nieco taktu.

___

Na szaberku czasem 

kiepsko się wychodzi,

choć kwitnie małżonka,

lecz więdnie dobrodziej...

O zacne małżeństwo

Ten wrzask twój piekielny

Nie wie już co znaczy

'Spoczynek niedzielny'.

___

Twierdzisz, że kobiety zdobywasz,

Czemu ja też wiarę daję.

Gdy się do której raz odzywasz,

Pewnie wymioty dostaje.

___

 

Plotki, bajki i nowinki

W zacnym 'klubie' tym się kuje,

Więc do tego towarzystwa 

Twa osoba już pasuje.

___

 

Błoga tęsknota, słodkie nadzieje,

Nie może przyjść,

Bo spity się chwieje.

Biadasz, narzekasz codziennie,

Że noce trawisz bezsennie,

W świetle szukając przyczyny,

Tej nie przypisałbym winy.

___

 

W świetle ujrzysz, że nie ma zdrożności,

Co obraża uczucie wstydliwości.

Wszystko każe się spodziewać,

Twój charakter i twój nos,

Że już wkrótce taką będziesz,

To jest twój najbliższy los.

___

 

Znam twe łotrowskie działanie

Anonimowe listów pisanie.

Życzę ci krótkimi wyrazy:

Obyś padł ofiarą zarazy.

___

 Tak oto zabawiali się niektórzy prapradziadowie. Nigdy nie dowiem się, czy te pocztówki były do kogoś wysyłane (przez takich, którzy wspomnianego wędzidła w swe usta nie wkładali), a może były tylko kolekcjonowane przez sympatyków trywialnego humoru?

 W tytułowym: A masz! a masz!... poprzedzonym satyrą, nie ma nic złego. Satyra ma prawo uszczypnąć. Czy powinna mieć granice?  Zapewne wiele osób się ze mną nie zgodzi... ja myślę, że tak, powinna mieć granice, i wyznacza je wrażliwość, takt, smak...

 

Ut salutas, ita salutaris.

Jak pozdrawiasz, tak jesteś pozdrawiany.