Godzina świni

  "W bezrozumnym świecie nic nie może być prawdziwym szaleństwem."

- Żeby udowodnić, że oskarżona nie nasłała szczurów, które sprowadziły śmierć na jej sąsiada, chcesz, żeby te szczury powołać na świadków? - zapytał sędzia.

Siedzący obrońca uniósł się lekko i potakująco kiwnął głową.

Głos zabrał oskarżyciel:

- Jak można wyegzekwować taki nakaz? Mamy posłać szeryfów by je aresztowali?

- Nie. Muszą zeznawać z własnej woli - odpowiedział mistrz. Wstał i powoli podchodząc do sędziego z otwartą księgą w dłoniach, cytował:

- Jeśli świadek nie ma stałego miejsca zamieszkania, należy wezwanie umieścić w miejscu publicznym. Wnoszę, żeby wezwania przybić do drzwi stodół i drzew. Niech same się zgłoszą do sądu.

- Proszę rozwiesić wezwania - nakazał sędzia. - Odraczam posiedzenie do jutra. Jeżeli szczury się nie stawią, sąd uzna to za dowód.

Następnego dnia, na kolejnym posiedzeniu zapytał:

- Są świadkowie?

- Nie stawili się - odparł obrońca.

- Ciekawe. Wezwania były napisane wyraźnie?

Potakiwanie odpowiedzialnych za wykonanie sędziowskiego nakazu, nie pozostawiało wątpliwości.

- Wobec tego przegrałeś w tej sprawie - orzekł sędzia, zwracając się do obrońcy.

- Z całym szacunkiem, jeśli wezwany nie może przybyć bezpiecznie, może odrzucić wezwanie. Zwracam uwagę, że wszędzie czyhają wrogowie szczurów: koty i psy, które mają wobec nich najgorsze zamiary. Uważam, że świadkowie mieli prawo odrzucić wezwanie - zapewnił mistrz.

Posługując się dialogami z filmu "Godzina świni" opowiedziałam historię, która wydarzyła się, choć brzmi jak fantasy.  Rzecz dzieje się w średniowieczu, w czasach, gdy na stosach płonęły czarownice i gdy dopuszczano procesy zwierząt (dzieliły loch razem z innymi więźniami). Wychodzono z założenia, że "morderstwo pozostaje morderstwem, niezależnie od tego, czy je popełnił ktoś bezrozumny, czy wykształcona świnia."

Młody prawnik (Colin Firth) przeprowadza się z Paryża na prowincję i podejmuje się obrony świni oskarżonej o zabójstwo. Nie jest to jedyny proces, w którym uczestniczy mistrz  i w którym dostrzega absurdalność zarzutów. Pomimo wątpliwości, musi postępować zgodnie z obowiązującym prawem.

Czy jego klientka rzeczywiście jest winna? A może człowiek stoi za nie pierwszym morderstwem dziecka w niewielkiej miejscowości? Na te pytania musi sobie odpowiedzieć bohater filmu, który podejmuje się także obrony kobiety uwięzionej za czary, przekonany, że w tej sprawie odniesie łatwy sukces.

Z zapisów z procesów sądowych wynika, że w minionych wiekach niezwykle łatwo było rzucić oskarżenie. Cytowałam kiedyś fragment polskich kronik z 1740 roku, kiedy to niejaki Walenty Budzyszewski przysięgał przed Sądem, Bogiem i Trójcą Świętą, iż cierpi wielkie uciemiężenie nie tylko na fortunie, ale i na zdrowiu, a nie przez kogo innego, jak przez tę Jabłuszewską i ta przysięga wystarczyła, żeby nieszczęsną Jabłuszewską skazać na tortury, uznać za czarownicę, a na końcu spalić na stosie. Nigdy się nie dowiemy, czy Walenty wierzył w istnienie latających na miotłach wiedźm, czy może kobieta, którą skazano była mu z jakiegoś powodu niewygodna.

Od wieków ludzie nie przestają udowadniać, że wiara, poglądy i wypowiadane słowa nie zawsze mają ze sobą coś wspólnego i te rozbieżności też pokazuje film "Godzina świni".

"Godzina świni" - film angielsko-francuski z 1993 roku, wyprodukowany przez BBC; scenariusz i reżyseria: Leslie Megahey.

Obrazy w tekście: screeny z filmu.